Projekt
Centrum Badań i Zastosowań Terahercowych
Opis
Powstała około 20 lat temu, dziedzina nauki i technologii dotycząca promieniowania terahercowego (THz) jest do dzisiaj intensywnie rozwijanym kierunkiem badań. Obecny projekt zmierza do akceleracji rozwoju Centrum Doskonałości, które pozwoli dokonać jakościowego postępu w zakresie badań teraherców poprzez: (i) zaproponowanie nowych koncepcji urządzeń terahercowych; (ii) rozwijanie ich w kierunku zastosowań, oferując kompletny łańcuch kompetencji (value chain), (iii) promowanie ich komercjalizacji. CENTERA2 zaoferuje oryginalne, interdyscyplinarne podejście do wdrażania nauki i technologii terahercowej z korzyścią dla społeczeństwa. CENTERA 2 będzie wyjątkowa pod względem zgromadzenia interdyscyplinarnych zespołów badawczych w jednym ośrodku, którego głównym celem będzie promowanie i uwzględnianie nauki i zastosowań THz w społeczeństwie
Plan pracy projektu obejmuje działania ściśle współpracujących ze sobą grup roboczych (WG). WG1 będzie badać nowe zjawiska w materii skondensowanej, mogące służyć do detekcji, modulacji, generacji i wzmocnienia promieniowania THz. Obiektem badań będą też efekty, dla których promieniowanie THz jest kluczowe do uzyskania przełomowego postępu w nauce i zastosowaniach. WG2 będzie badać nowe materiały i oparte na nich struktury quasi-1D i 2D. Badane będą elementarne wzbudzenia takie jak magnony, plazmony, fonony i ich formy sprzężone (polarony) w zakresie THz. WG3 ma na celu rozwój narzędzi do modelowania nowych zjawisk i materiałów THz. Szczególne wysiłki mają być skupione na obliczeniach z pierwszych zasad i symulacjach Kinetic Monte Carlo wzbudzeń elektronowych i magnetycznych w systemach THz. WG4 ma za zadanie rozwój i konstrukcje nowych urządzeń i systemów, mając na celu szybki transfer technologii i komercjalizację. Centera2 (z proponowanym programem badawczo-rozwojowym) stanie się nowoczesnym Centrum Doskonałości, ukierunkowanym na nowe osiągnięcia w nauce i technologii terahercowej. Trwałość tego Centrum będzie gwarantowana poprzez współpracę z europejskim ośrodkami przemysłowymi (transfer technologii, tworzenie start-up’ów), a także z polskimi i zagranicznymi jednostkami nauki i szkolnictwa wyższego.
Bardzo użyteczną właściwością promieniowania THz jest to, że łatwo przenika ono przez większość materiałów niemetalicznych, dostarczając jednocześnie informacji spektroskopowych do klasyfikacji materii. Pozwala badać wewnętrzne struktury lub zawartość obiektów. Dlatego też pojawia się wiele potencjalnych zastosowań fal THz. Pomimo wielkiego sukcesu technologii THz w badaniach, ich zastosowanie utrudniała niedostępność określonych komponentów i czujników oraz złożoność systemów THz.
CENTERA2 skoncentruje się na pięciu obszarach zastosowań ważnych dla społeczeństwa:
1) bezpieczeństwo i ochrona (skanery pocztowe, wizja pomocy w lądowaniu i monitorowanie tłumu),
2) nieniszcząca kontrola jakości (inspekcja opakowań, przemysł lotniczy i samochodowy, wtryskiwanie włókien szklanych i inspekcja części samochodowych),
3) środowisko skanery do kontroli roślin i żywności,
4) medycyna i zdrowie (mikroskopy do diagnostyki raka skóry i wspomaganie diagnostyki chirurgicznej),
5) łączność bezprzewodowa o dużej przepustowości.
Do wszystkich tych zastosowań zostaną wykorzystane detektory, filtry, źródła i emitery THz opracowane w CENTERA2.
Okres realizacji: 1.05.2024 – 30.04.2029
Umowa o dofinansowanie nr FENG.02.01-IP.05-T004/23
Całkowity koszt realizacji projektu: 30 000 000,00 zł
Całkowita kwota dofinansowania: 30 0000 000,00 zł